TERANGKAN CIRI-CIRI PEMBANDARAN DALAM TAMADUN CHINA PADA ZAMAN KLASIK
Menurut
Gordan Childe, tamadun lahir apabila manusia tinggal menetap dalam kelompok
besar dibandar.Kehidupan besar dibandar menyebabkan berlaku kemajuan dalam
aspek budaya material, intelektual dan kesenian pada tahap yang amat kompleks.
Bandar
terbahagi kepada dua iaitu Bandar terancang dan Bandar tidak terancang.bandar
terancang mempunyai corak yang spesifik. Bandar-bandar ini dibina untuk
memenuhi kehendak sesuatu dinasti ataupun didirikan untuk berfungsi sebagai
pusat kediaman atau pentadbiran kerajaan yang baru.Sementara itu Bandar-bandar
tidak terancang munculsecara semulajadi dan berkembang pesat dam maju kerana
sumbangan daripada pihak swasta.
Dalam
pemilihan tapak-tapak Bandar.Beberapa faktor diberi perhatian antara lain
perlindungan dari ancaman musuh, banjir dan bekalan air yang mencukupi.Apabila
sesebuah Bandar dimusnahkan maka sebuah Bandar baru akan didirikan diatas
lokasi yang sama ataupun ditempat yang berhampiran.Dalam konteks ini
faktor-faktor seperti kemudahan pengangkutan, ekonomi dan juga usaha untuk
menubuhkan Bandar yang lebih besar menjadi faktor yang menentukan pemilihan
sesuatu tempat.Selain itu Bandar-bandar-bandar baru dipilih berdasarkan nasihat
nujum untuk mengelakkan ancaman makhluk-makhluk ghaib.
Bandar-bandar
didiriakn sebagai benteng pertahanan untuk menghadapi serangan musuh.Lazimnya
bandar-bandar dikelilingi oleh dua tembok pertahanan.Ia berbentuk segi empat
sama ataupun segi empat tepat.Tanah yang terletak diantara kedua-dua tembok
digunakan untuk bercucuk tanam.Ini amat penting semasa berlakunya
serangan.Diantara fungsi tembok pertahanan ialah menghalang musuh memasuki
Bandar dan juga mengelakkan binatang-binatang buas memasuki kawasan
bandar.Disamping itu, ia juga membantu untuk menyimpan khazanah-khazanah
berharga seperti gangsa emas, jet, alat-alat besi, senjata serta bahan-bahan
makanan.
Ciri
seterusnya ialah bekalan air dan pintu gerbang.Pintu-pintu dibina disekeliling
tembok pada jarak yang tertentu.Pintu- pintu masuk memudahkan para
penduduk,pekerja dan pengunjung keluar masuk.Disetipa pintu masuk terdapat
menara yang tinggi di kedua-dua belah untuk mengawal orang yang keluar masuk
kawasan istana.Tembok-tembok ditembusi untuk menyediakan laluan bagi mengawal
saluran bekalan air yang diperoleh daripada sumber-sumber semulajadi ataupun
buatan manusia.
Menjelang
abad ke-6 masihi,sebuah Bandar terancang didirikan untuk memenuhi keperluan
kehidupan yang moden contohnya bandar Chang-an ialah Bandar yang mempunyai
tembok segi empat tepat.jalan-jalan yang luas dan lurus yang dibina dari utara
ke selatan pada jarak yang telah ditetapkan.Disamping itu, terdapat juga
jalan-jalan yang merentasi Bandar dari arah timur ke barat.Dengan demikian
Bandar dibahagikan dengan beberapa unit kecil.Unit-unit ini terdiri daripada
kawasan kediaman.Setiap unit dikelilingi oleh tembok yang lebih rendah daripada
tembok-tembok yang terdapat dibahagian sempadan.
Pembinaan
Bandar-bandar berdasarkan pelan grid memudahkan para pemerintah mengawal
penduduk khususnya pada zaman darurat.Selain itu, ia juga memudahkan para
pemerintah mengasingkan kawasan-kawasan tertentu untuk tujuan khas.Contohnya
kawasan-kawasan tertentu dikhaskan untuk menempatkan baret tentera dan rumah
ibadat.Selain itu bahagian-bahagian tertentu dikhaskan untuk pedagang-pedagang
dan diplomat-diplomat asing.
Kesimpulannya,
Bandar-bandar dalam tamadun awal mempunyai ciri-ciri seperti kubu-kubu
pertahanan, tembok pertahanan, kemudahan awam dan pintu gerbang.Kehidupan di
Bandar meletakkan asas bagi peningkatan dan pemantapan peradaban manusia.
Comments